Nowe zasady przyznawania świadczeń dla cudzoziemców w Polsce wprowadzają kluczowe zmiany, które mają lepiej połączyć wsparcie finansowe z aktywnością zawodową oraz edukacyjną. Projekt rządowy proponuje, aby uzyskanie świadczeń było ściśle związane z pracą zawodową cudzoziemców lub edukacją ich dzieci w polskich placówkach.
Reforma świadczeń rodzinnych
Rządowy dokument, właśnie upubliczniony, sugeruje istotne modyfikacje w przyznawaniu świadczenia 800 plus dla obywateli państw spoza Unii Europejskiej. Teraz, aby móc skorzystać z tej formy wsparcia, jeden z rodziców będzie musiał pracować, a dzieci muszą uczęszczać do lokalnych szkół. Celem jest, by cudzoziemcy z legalnym pobytem nie opierali swojego utrzymania wyłącznie na finansowej pomocy państwowej.
Weryfikacja miejsca pobytu i zatrudnienia
Planowane zmiany przewidują, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie prowadził comiesięczne kontrole dotyczące zamieszkania cudzoziemców w kraju. Dane te będą uzyskiwane z rejestru Straży Granicznej. Ponadto, świadczenie Dobry Start będzie dostępne wyłącznie dla osób wykazujących aktywność zawodową lub posiadających ubezpieczenie zdrowotne.
Usprawnienia ewidencji ludności
W projekcie znalazł się również zapis o konieczności osobistego stawiennictwa przy nadawaniu numeru PESEL, z wyjątkiem dzieci urodzonych w Polsce. Ma to zapewnić rzeczywisty przegląd sytuacji mieszkańców, którzy ubiegają się o różne formy pomocy.
Przedłużenie pobytu dla obywateli Ukrainy
Rząd planuje rozszerzyć legalność pobytu obywateli Ukrainy, którzy przybyli do Polski z powodu konfliktu zbrojnego, aż do 4 marca 2026 roku. Zmiany te obejmą także przedłużenie ważności dokumentów pobytowych oraz wiz krajowych, aby zapewnić większą stabilność prawną.
Zmiany podatkowe i rejestracyjne
Projekt przewiduje przedłużenie preferencji podatkowych dla Ukraińców do końca 2026 roku, w tym zwolnienia z podatku PIT dla pomocy humanitarnej. Wprowadzono też rozwiązania mające na celu poprawę systemu rejestracji cudzoziemców, w tym obowiązkowe pobieranie odcisków palców przy przekraczaniu granic.
Zakończenie prac nad projektem
Zakończenie przyjmowania uchodźców wojennych do ośrodków zbiorowego zakwaterowania planowane jest na 31 października 2025 roku, z pewnymi wyjątkiem dla grup wrażliwych. Projekt zakłada również rozszerzenie kryteriów odmowy pozwolenia na pobyt czasowy w przypadku fałszywych informacji.
Planowane zmiany obejmują również uproszczenie zasad uznawania kwalifikacji lekarzy spoza UE, co ma zapobiec napływowi osób mogących polegać wyłącznie na polskich świadczeniach socjalnych. Te działania są wynikiem zablokowania wcześniejszych ustaw, co podkreśla konieczność integracji poprzez aktywność zawodową jako klucz do uzyskania wsparcia.